Vertrouwen, we hebben er de mond vol van. Vertrouwen vormt de basis van interactie (privé en zakelijk) met anderen. Vertrouwen is één van de meest cruciale succesbepalende factoren binnen teams waarin (of waarmee) we samenwerken. De context van deze blog: de zakelijke context van vertrouwen. Een veel genoemde voorwaarde voor teams om te doen wat er van ze verwacht wordt; het behalen van resultaat. Als we het er dan in deze context over hebben, gebruiken we vaak de theorie of het model van Patrick Lencioni. De theorie die gaat over de factoren die een team beïnvloeden als het gaat om het (gezamenlijk) behalen van resultaat.
En nee, ik ga die theorie niet weer uitmelken. Dat is al genoeg gedaan. Ik heb me wel (weer) laten inspireren door de woorden en beelden van Patrick Lencioni. Zijn startup-voorbeeld vind ik bijzonder interessant. Het disfunctioneren van het team was sterk gekoppeld aan één persoon. En dat werd pas echt duidelijk en zichtbaar toen die persoon uit het team weg was. Het leek daarna wel een compleet ander team te zijn! Waar wil ik naar toe met mijn verhaal? Ik koppel de theorie van Patrick Lencioni veel liever aan ‘practice what you preach’. Omdat al die mooie theorieën weinig waarde toevoegen totdat je ze actief toepast. Vanuit leiderschap hierin het voorbeeld geeft aan anderen. Laten we eens kijken naar twee voorbeelden. Eén vanuit een eigen recente ervaring en één observatie vanaf de zijlijn.
Samen met mijn collega Nino Jacobs heb ik het genoegen om een organisatie te mogen begeleiden in het waarmaken van hun ambitie. De organisatie heeft de laatste jaren een fantastische groei doorgemaakt. In bedrijfsresultaat, maar zeker ook in persoonlijke groei en betrokkenheid van medewerkers en leiders. Het resultaat van consistent werken aan de ontwikkeling van leiders en leiderschap, gekoppeld aan de ambitie van de organisatie. Waar zit dan de theorie van Lencioni? Ze hebben vertrouwen als één van hun waarden benoemd. En in plaats van het daar elke dag over te hebben laten ze het zien in alles wat ze doen. Elke dag weer. Op de manier zoals Lencioni het bedoeld heeft; kwetsbaar vertrouwen. Het team kan en durft zijn/haar kwetsbaarheid te laten zien én bespreken. Geen eindeloze sessies over vertrouwen dus, maar gewoon doen. Practice what you preach. Door het hele team, los van hiërarchie.
Een ander voorbeeld gaat over een team dat al veel begeleiding van buitenaf heeft gehad. Telkens weer een andere expert met een andere aanpak. .Brainstormen totdat we erbij neervallen. Flip-overs vol. Herken je dat? Maar nooit gekoppeld aan een gedeelde ambitie. Het rommelt aan alle kanten en de échte verandering blijft uit. Ook hier legt de piramide van Lencioni de vinger op de zere plek. Door gebrek aan onderling vertrouwen komt dit team niet aan de volgende stap in de piramide toe, het voeren van constructieve conflicten. Men heeft er de mond van vol dat elkaar feedback geven nodig is om dit team verder te brengen. Echter, zonder kwetsbaar vertrouwen resulteert feedback vooral in weerstand. Kwetsbaar vertrouwen vraagt om voorbeeldgedrag vanuit leiderschap. Wanneer je je als leider kwetsbaar op durft te stellen is dat indirect een uitnodiging aan het hele team om hetzelfde te doen. Dit geldt overigens niet alleen voor vertrouwen, maar voor elk gewenst gedrag. Doe het zelf (voor) en de kans is groot dat anderen het ook gaan doen.
Conclusie: Hou het simpel. Wees consistent in je handelen. En bovenal: Zorg voor een gedeelde ambitie. Gebruik die kapstok om samen verder te komen. Wees open en eerlijk tegen elkaar. Zonder voorwaardelijkheid. En laat het vooral gewoon zien en voelen. Practice what you preach.
